Midden in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden staat de watertoren van Meerkerk. Wie regelmatig over de A12 rijdt kent hem zeker. In opdracht van de eigenaar van de watertoren in Meerkerk, IT bedrijf VPO, heeft Lotte Zaaijer een bouwhistorische verkenning uitgevoerd.
Bouwgeschiedenis
De watertoren is in 1935 gebouwd naar ontwerp van het Technisch Adviesbureau van de Vereniging van de Nederlandse Gemeenten om twintig gemeenten in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden van schoon drinkwater te voorzien. Tegelijk met de watertoren werden een pompstation in Lexmond en een ambtwoning naast de watertoren gebouwd en werd het waterleidingnet aangelegd. De watertoren was tot 2009 in bedrijf.
Een watertoren heeft als functie om voldoende druk te creëren in het waterleidingnet en om pieken en dalen in het waterverbruik op te vangen. In de watertoren is de oorspronkelijke functie nog goed afleesbaar, de buizen spelen daarin een essentiële rol. Vanuit de buizenkelder leiden de buizen naar boven, naar het reservoir op 38 meter hoogte. Onder het reservoir is een lekzolder, tussen het reservoir en de ommanteling is een inspectieruimte.
De watertoren van Meerkerk bestaat uit een betonnen schacht. Vanaf de begane grond is een spectaculair zicht in de open schacht tot aan de lekzolder, op 33 meter hoogte. De schacht is gebouwd door middel van glijbekisting. Glijbekisting was in de bouwtijd gebruikelijk voor hoge bouwwerken, het bespaarde steigerkosten. De torens die met deze techniek zijn uitgevoerd zijn herkenbaar aan de afdruk van de bekisting en aan de horizontale naden (fasering van de bekisting). In de top is een holbodem reservoir met een capaciteit van 560 m3.
Opdrachtgever: VPO/ Tribion (www.vpo.nl)
Product: Bouwhistorische verkenning
Status gebouw: Rijksmonument
Periode: maart 2019